Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa i komu przysługuje?

Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa i komu przysługuje?

Okres ochronny przed emeryturą regulują przepisy kodeksu pracy, które odnoszą się do wprowadzania zasad ochrony przedemerytalnej pracowników. Okres ten charakteryzuje się przede wszystkim tym, że w czasie czterech lat przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego, pracodawca nie ma możliwości prawnej, aby z taką osobą rozwiązać stosunek pracy za wypowiedzeniem. Chronione są zatem kobiety, których wiek wynosi 56 lat, z kolei dla mężczyzn jest to wiek 61 lat. Należy jednak powiedzieć, iż mimo tego, że rozwiązanie z pracownikiem umowy w okresie ochrony nie jest możliwe, to jednak istnieją pewne okoliczności, kiedy tego można dokonać. Natomiast, aby tak się stało muszą zostać spełnione pewne przesłanki. Do przesłanek tych można zaliczyć między innymi takie kwestie jak: spożywanie przed pracownika alkoholu w miejscu wykonywania przez niego obowiązków służbowych, jak również nie stosowanie się do poleceń wydawanych przez przełożonego. Rozwiązanie umowy z pracownikiem w okresie ochrony może dojść również do skutku, jeżeli pracownik dopuścił się popełnienia przestępstwa, które uniemożliwia jego dalsze zatrudnienie.

 Kiedy kończy się okres ochronny?

Okres ochronny kończy się, gdy dany pracownik wstępuje w wiek emerytalny. Trzeba jednak pamiętać o dwóch ważnych zastrzeżeniach. Do których należy zaliczyć takie kwestie jak: osiągnięcie wieku emerytalnego nie jest jeszcze wyłączną przesłanką, aby móc rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę, jak również to, że pracodawca ma możliwość rozwiązania z pracownikiem umowy dopiero, gdy upłynie okres ochronny. Wręczenie takiego wypowiedzenia szybciej będzie niezgodne z prawem. Należy również pamiętać o tym, że ochrona emerytalna odnosi się wyłącznie w stosunku do tych pracowników, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. W związku z tym, jeżeli jakaś osoba jest zatrudniona na podstawie umowy o dzieło, bądź też umowy zlecenia to okres ochrony emerytalnej takiego pracownika dotyczyć nie będzie.

Czy sam wiek pracownika jest wystarczający do tego, aby mógł się zacząć okres ochronny?

Wiele osób zapewne zastanawia się, czy sam wiek pracownika jest wystarczający do tego, aby mógł się rozpocząć okres ochronny. Otóż, w takiej sytuacji należy powiedzieć przede wszystkim to, że samo osiągnięcie takiego wieku nie jest wystarczające. Bowiem, jeżeli wystąpi sytuacja, że okresy zatrudnienia danego pracownika są zbyt krótkie to w takim przypadku mogą go one nie uprawniać do otrzymania emerytury w danym wieku. W związku z tym okres ochrony siłą rzeczy nie będzie mógł się rozpocząć. W związku z tym trzeba pamiętać, iż okres ochrony emerytalnej charakteryzuje się bardzo ścisłymi restrykcjami. Prawo do ochrony przedemerytalnej mają takie osoby, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego zostało jedynie cztery lata, jak również okres zatrudnienia takich osób umożliwia im w odpowiedni sposób uzyskać prawo do pobierania emerytury wraz z osiągnięciem przez z nich wieku emerytalnego.

Jakie są podstawy okresu ochrony przed emeryturą?

Otóż, jeżeli chodzi o podstawy okresu ochrony przed emeryturą to należy powiedzieć przede wszystkim to, że osobom, które są objęte taką ochroną nie można pod żadnym pozorem obniżać pensji. Oprócz tego, osobom takim nie można zmieniać warunków finansowych, na jakich od samego początku był zatrudniony. Jedynym wyjątkiem, który upoważnia pracodawcę do obniżenia takiemu pracownikowi pensji jest sytuacja, podczas której doszło do zmiany układu zbiorowego w zakładzie. Układem zbiorowym w zakładzie jest nic innego, jak akt normatywny o charakterze wewnętrznym, który zostaje zawarty pomiędzy danym pracodawcą, a związkami zawodowymi. Dzięki takiemu dokumentowi istnieje możliwość rozszerzenia różnorodnych praw pracowników, które wynikają ze stosunku pracy.

Jak wygląda okres ochrony przedemerytalnej w przypadku zatrudnienia na czas określony?

Ochrona przedemerytalna nie ma zastosowania w przypadku zatrudnienia w oparciu na czas określony, ponieważ w przypadku takiej sytuacji, stosunek pracy ulega zakończeniu, gdy umowa wygasa. Nawet, jeżeli jest to umowa o pracę. Dlatego, aby móc w pełni podlegać takiej ochronie należy być zatrudnionym nie tylko na umowę o pracę, ale jeszcze na czas nieokreślony. Tylko wtedy będziemy mieli pewność, że pracodawca nas nie zwolni tuż przed uzyskaniem prawa do otrzymania emerytury.

W jakich przypadkach nie można liczyć na ochronę przedemerytalną?

Na ochronę przedemerytalną nie można liczyć w kilku kluczowych przypadkach. Do sytuacji tych można zaliczyć przede wszystkim takie kwestie jak:

• brak posiadania umowy o pracę na czas nieokreślony przez pracowników
• uzyskanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy przez pracowników
• zwolnienie pracowników z tytułu ich wyłącznej winy
• podleganie pewnej grupy pracowników pod zwolnienia grupowe
• utracenie przez pracowników uprawnień do wykonywania określonego zawodu

Ważną informacją jest również to, że nawet dzień po uzyskaniu emerytury przez pracownika, pracodawca ma prawo wręczyć mu wypowiedzenie. W związku z tym w takim przypadku jest już bez jakiegokolwiek znaczenia, czy samo wypowiedzenie kończy się już w trakcie okresu ochronnego, ponieważ pracownik musi się i tak pogodzić z zakończeniem swojej pracy, ponieważ w chwili wręczania takiego wypowiedzenia nie będzie mu jeszcze przysługiwało prawo do okresu ochronnego. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na to, że nawet ustawowe prawo nie daje pełnej gwarancji na pracę. W związku z tym, przede wszystkim gdy, nie jesteśmy pewni wysokości swojej przyszłej emerytury to warto się o nią zatroszczyć jeszcze dziś. W tym celu bardzo przydatne będzie poszerzanie swojej wiedzy oraz kwalifikacji, jak również przystąpienie do obecnie funkcjonujących PPK. PPK jest to nic innego, jak przede wszystkim Pracownicze Plany Kapitałowe, które charakteryzują się tym, że dają możliwość systematycznego oszczędzania z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb finansowych osiągnięciu sześćdziesiątego roku życia. Jeżeli chodzi o możliwość korzystania z PPK to odbywa się to w taki sposób, że miesięczne wpłaty na poczet tego są finansowane w szczególności przez:

• pracodawcę w wysokości 1,5 procent wynagrodzenia w ramach dobrowolnej wpłaty
• pracownika w wysokości 2 procent wynagrodzenia, jak również w ramach kolejnych 2 procent w ramach wpłaty dodatkowej

Z takiego rozwiązania decyduje się korzystać coraz więcej osób, ponieważ stanowi to dobrą alternatywę oszczędzenia pieniędzy na przyszłość w razie utraty pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego.

 Wiek ochrony emerytalnej, a zwolnienia grupowe

Zwolnienia grupowe są jednym z takich działań, które nie chronią pracownika przed uzyskaniem wypowiedzenia nawet w przypadku, gdy obejmuje go wiek emerytalny. Przez zwolnienia grupowe należy rozumieć nic innego, jak przede wszystkim zwolnienia dużej ilości pracowników, ale z przyczyn ściśle ich niedotyczących. Najczęściej zwolnienia grupowe są realizowane, gdy pojawia się ciężka sytuacja finansowa w danym przedsiębiorstwie. Dlatego w przypadku zwolnień grupowych należy przyczyny wypowiedzenia dopatrywać się wyłącznie po stronie konkretnego pracodawcy. Działanie takie może dojść do skutku pod względem prawnym, jeżeli dany pracodawca zatrudnia minimum dwadzieścia osób i w ciągu trzydziestu dni zdecyduje się na zwolnienie większej ilości osób, niż jest to przewidziane w kodeksie pracy. Należy również zwrócić szczególną uwagę przede wszystkim na to, że w przypadku pracowników objętych ochroną przedemerytalną i zwolnień grupowych – pracownik taki może zostać również zwolniony, ale może także zostać przeniesiony na inne stanowisko, a w związku z tym mogą zostać zmienione warunki nie tylko pracy, ale również i płacy.

Okres ochrony przed emeryturą, a wynagrodzenie pracownika

W przypadku okresu ochrony przed emeryturą, która dotyczy danego pracownika, pracodawca nie może zmienić mu systemu naliczania wynagrodzenia. Oznacza to, że pracownik, którego taka ochrona dotyczy nadal będzie pobierał takie wynagrodzenie, jakie otrzymywał podczas podpisywania umowy o zatrudnieniu. Natomiast są od tego pewne wyjątki, które zostały opisane powyżej, a do jednych z nich należą zwolnienia grupowe.

Okres ochrony przed emeryturą, a zwolnienie dyscyplinarne

W sytuacji, gdy pracownik objęty ochroną przedemerytalną dopuścił się ciężkiego przewinienia w pełnieniu swoich obowiązków służbowych to pracodawca ma możliwość zwolnienia go. Wtedy jest to w pełni zgodne z prawem i ochrona takiego pracownika ustaje. Należy również powiedzieć przede wszystkim to, że tak zwana dyscyplinarka jest natomiast rozwiązaniem umowy z pracownikiem bez prawa do wypowiedzenia. Otóż, kodeks cywilny wyraźnie mówi o tym, że w przypadku zwolnienia pracownika z jego wyłącznej winy nie przysługuje jakikolwiek okres wypowiedzenia. Nawet, jeżeli jest to umowa o pracę. Inną sytuacją, podczas której pracodawca ma możliwość rozwiązania ze swoim pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia jest jego długa nieobecność w miejscu zatrudnienia. O tej kwestii mówi art. 53 kodeksu cywilnego.

Jaka grupa zawodów ma prawo uzyskania wcześniejszych świadczeń emerytalnych?

W świetle obowiązującego prawa jest pewna grupa zawodów, które mają prawo do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego. Do zawodów tych należy zaliczyć przede wszystkim: policjantów, strażaków, żołnierzy, górników, kolejarzy, ja również w niektórych przypadkach nauczycieli. Oczywiście prawo ochrony przedemerytalnej dotyczy również pracowników wykonujących powyższe zawody.